اثرده سالة تُنک کردن بر رشد و سرسبزی تاغکاریهای سبزوار1

برای واسنجی الگوی‌ آماری تعیین انبوهی بهینة تاغکاریها بر پایة اثرات توأم بافت خاک، بارش متوسط سالانه، سن و رویش قابل انتظار در منطقة سبزوار، و استفاده از نتایج بدست آمده برای بهینه‌سازی‌ انبوهی تاغکاریهای این منطقه، ابتدا اندازة رشد و سرسبزی قابل انتظار برای تک درختان واقع در شرایط متعارف تاغکاریهای هفت سالة منطقة کال­یاغمورت سبزوار تعیین شد. با قرار دادن این مقدار و دیگر مقادیر پیش‌گفته در الگوی آماری یادشده، انبوهی‌ بهینه‌ به اندازة 309 پایه در هکتار برآورد و به عنوان تیمار شمارة 3 (3‏T‌) منظور شد. دیگر تیمارها برای واسنجی‌ انبوهی برآورد شدة مذکور، شامل247=1‏T، 278=2T، 340=4T، 371=5T و انبوهی اولیه یا شاهد، 500=6T پایه در هکتار، از طریق تنک کردن درختان مازاد، در قالب طرح آماری‌ بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در اواخر زمستان 1372 اجرا شد. ارتفاع و قطر تاج درختان در زمان اجرای طرح و در پایان هر یک از ده فصل رویش بعدی اندازه­گیری شد. تجزیه و تحلیل نتایج ده ساله نشان داد که اگرچه اثر تیمارها بر مؤلفه­های رشد معنی­دار است، ولی ترتیب موفقیت تیمارها تناسبی با شمارة آنها(درجة انبوهی) ندارد. از جمله تیمارهای شمارة 2 و 5 با بیشترین رشد در گروه a، تیمار 6 (شاهد) با کمترین رشد در گروه b  و سایر تیمارها در گروه بینابین ab قرار می­گیرند. تیمارهای شمارة 2 و 6 با 7/84 درصد اختلاف معنی­دار به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار رشد شاخص اندازة کلی درختان را به خود اختصاص دادند. بر پایة نتایج این پژوهش ده ساله، انبوهی بهینة تاغکاریهای منطقة کال یاغمورت سبزوار 278 پایه در هکتار است. این مقدار انبوهی به اندازة 10درصد تنک­تر از رقمی است که به وسیلة الگوی آماری مورد واسنجی و بر پایة مشخصات خاک و بارندگی سالانة منطقة سبزوار برآورد می­شود.